Dani Beograda 2023: Slavlje u čast glavnog grada Srbije pod sloganom "Beograd u srcu" - Portal

Manifestacija Dani Beograda 2023, pod sloganom „Beograd u srcu“, biće održana od 15. do 19. aprila u organizaciji Dadova i Grada Beograda. Ova tradicionalna manifestacija obeležava dva veoma bitna datuma iz istorije glavnog grada Srbije – sećanje na 16. april 878. godine, kada se prvi put u istorijskim dokumentima pominje slovenski naziv grada Beograda, i na 19. april 1867, kada je turska vlast, simbolično, predala ključeve grada Beograda, koji ponovo postaje srpski grad.

U okviru ovogodišnje manifestacije pripremljen je bogat program koji će se sastojati od niza izložbi, koncerata i pozorišnih predstava, a ulaz na sve događaje će biti besplatan. Pored toga, planirana su i vođena turistička razgledanja koja će takođe biti besplatna. Posetioci će tako imati priliku da upoznaju bogatu istoriju grada Beograda i da se upoznaju sa kulturnim nasleđem koje ovaj grad poseduje.

Manifestacija Dani Beograda je prilika da se Beograđani i posetioci grada ujedine u slavljenju kulturnog i istorijskog nasleđa glavnog grada Srbije, dok istovremeno uživaju u različitim kulturnim i umetničkim događajima. Ovogodišnja manifestacija pod sloganom „Beograd u srcu“ donosi niz zanimljivih dešavanja koja će svakako privući pažnju publike.

U nastavku možete pogledati detaljan program.

Dani Beograda 2023 – program

»»» Protokol

Sreda, 12. april 2023. (12.00)

Svečana Sednica Skupštine grada Beograda

Nedelja, 16. april 2023. (10.00)

Polaganje cveća na spomen-obeležju na Kalemegdanu
Biće angažovan Muzički orkestar MUP-a i pitomci Vojske Srbije; biće priređena počasna paljba i upriličen prigodan dramski performans.

Sreda, 19. april 2023. (12.00)

Svečana dodela nagrada Grada Beograda

»»» Izložbe

Sreda, 12. april (14.00) – Trg republike

Izložba „Nasleđe na razglednicama Beograda“

Cilj postavke Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda je da se prenese duh i razvoj beogradske ulice, arhitekture, ljudi i događaja na čijem naličju su bile neke od najintimnijih i najlepših poruka koje su slate ne samo u okviru Srbije, već i u svet. Izložba je tematski oblikovana od selekcije napravljene među više stotina razglednica iz perioda 1895-1941. koje su deo privatne kolekcije Snežane i Dragana Vicića.

»»» Koncerti

Subota, 15. april 2023. (17.00) – Sala BGF

Koncert „Beograd svira“

Koncert „Beograd svira“, koji se realizuje u okviru Dana Beograda 2023, biće održan u Velikoj sali Kolarčeve zadužbine (Studentski trg 5) u subotu, 15. aprila od 17.00, najavljeno je iz Omladinskog pozorišta „Dadov“. Trebalo je da se koncert prvobitno održi na Trgu republike, ali je zbog najavljenih loših vremenskih uslova za subotu promenjena lokacija.

Besplatne karte mogu se podići na blagajni Kolarčeve zadužbine još danas (13. april) do 20.00, kao i na dan održavanja koncerta, sat vremena pre početka.

Učestvuju:
Collegium Musicum; dirigent: Dragana Jovanović
Stefan Milenković & Belgrade Chamber Orchestra

Program:
Džordž Geršvin: Tri prelida
Astor Pjacola: Četiri godišnja doba – leto
Kvin: Boemska rapsodija
Karl Orf/Ana Krstajić: Karmina burana
Džon Vilijams: Šindlerova lista
Pašona kolo
Trajanje: 20 + 90 minuta

»»» Šetnje kroz nasleđe Beograda

Cilj ovih šetnji je pored zabave i edukacije, ali i podizanje svesti o važnosti različitih slojeva istorije i negovanja kulture sećanja kod građana koji su važni činilac u procesu očuvanja i razvoja nasleđa kulture. U saradnji sa Zavodom za zaštitu spomenika kulture Grada Beograda biće organizovane javne šetnje kroz nasleđe Beograda…

Prijavljivanje za šetnje se vrši preko sajta manifestacije.

Subota, 15. april 2023. (11.00)

Arhitektonska riznica Terazija

Terazije, mesto gde se prepliću arhitektura, tradicija i istorija grada, poslovni i boemski život Beograđana i mesto širenja Beograda van šanca tokom 19. veka. Kako se desio taj nagli urbani pomak, kako je nastao naziv Terazije i ko su glavni akteri razvoja ovog dela Beograda upoznaćete se tokom šetnje ovom ulicom.

Terazije danas imaju ulogu glavnog tranzitnog „trga“ u okviru kojeg se nalazeobjekti od visokog državnog značaja, stambene zgrade, ustanove kulture, hoteli, ugostiteljski objekti, javni spomenici i parkovi najistaknutijih srpskih i jugoslovenskih arhitekata iz različitih perioda i stilskog oblikovanja. Iako nema klasičan oblik trga oduvek je u svojoj istoriji bilo mesto okupljanja i važan poslovni centar Beograda.

S obzirom na to da se vezuje za srpske vladare i vladarske dinastije Karađorđević i Obrenović, ugledne pojedince i prelomne istorijske događaje, kao i da se u okviru ovog prostora i danas nalazevažne institucije, Terazije imaju istaknuto mesto u proučavanju društvene istorije i arhitekture našeg društva u osvit modernog doba.

Mesto okupljanja: kod Terazijske česme u 10.45
Vodi: Ivana Vesković, istoričarka umetnosti
Broj posetilaca: 25 osoba po grupi/vođenju

Terazijska česma, koja je podignuta 1860. godine po nalogu kneza Miloša, rad vajara Franca Lorana, od 1911. do 1975. godine bila je postavljena u porti topčiderske crkve.

Subota, 15. april 2023. (14.00)

Beogradske crkve uoči Uskrsa

Povodom najvećeg hrišćanskog praznika Vaskrsa, Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda organizuje stručno vođenje kroz nekoliko pravoslavnih crkava Beograda: Svetog Marka građene od 1930-1939. godine, druge najveće crkve posle hrama Svetog Save, zatim ruske crkve Svete Trojice izgrađene 1924. godine prilozima ruskih emigranata i kao i Vaznesenjske crkve iz 1863. godine sa očuvanim zidnim slikarstvom ruskog umetnika Andreja Bicenka i ikonostasom sa ikonama Steve Todorovića.

Mesto okupljanja: na platou ispred crkve Svetog Marka u 13.45
Vodi: Hajna Tucić, istoričarka umetnosti
Broj posetilaca: 25 osoba po grupi/vođenju

Ponedeljak, 17. april 2023. (11.00)

Područje Knez Mihailove ulice u 19. veku

Područje knez Mihailove ulice predstavlja prostornu kulturno-istorijsku celinu, odnosno kulturno dobro od izuzetnog značaja za Republiku Srbiju. Početak razvoja ovog najužeg centra Beograda, kakav danas poznajemo, vezuje se za poslednje decenije 19. veka. Upravo ovim slojem nepokretnog kulturnog nasleđa baviće se istoričarke umetnosti i stručne saradnice Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda. Publika će imati priliku da upozna istorijski razvoj prostora, njegovu veliku arhitektonsku i urbanističku transformaciju, kao i istorijske ličnosti najzaslužnije za snažan evropski zaokret u oblikovanju Beograda nakon 1867. godine kada su ključevi grada konačno prešli iz turskih u srpske ruke.

Mesto okupljanja: park Kalemegdan, kod mesta predaje ključeva grada knezu Mihailu Obrenoviću u 10.45
Vode: Bojana Ibrajter Gazibara i Ksenija Ćirić, istoričarke umetnosti
Broj posetilaca: 25 osoba po grupi/vođenju

Prva ulica koja je u Beogradu zvanično krštena je ulica Kneza Mihaila. Uprava varoši Beograda 1870. godine, dve godine pre zvaničnog imenovanja ostalih beogradskih ulica, joj je dodelila ovaj naziv koji se nikada kroz istoriju nije menjao.

Ponedeljak, 17. april 2023. (12.00)

Opservatorija na Zvezdari

Šetnja kroz kompleks Astronomske opservatorije na Zvezdari nudi interesantan osvrt na istoriju i razvoj astronomske prakse na našem podneblju, ali i uvid u izvedene radove na ovom zdanju, njihov tok i izazove. Astronomska opservatorija, koja je počela sa radom 1891. predstavlja jednu od najstarijih naučnih institucija u Srbiji. Sagrađena je između 1929. i 1931. godine prema projektu arhitekte Jana Dubovog, kao kompleks sa Upravnom zgradom i paviljonima u koje je smeštena astronomska oprema. Posetioci će imati jedinstvenu priliku da vide veliki teleskop u zgradi velikog refraktora.

Vodi: Aleksandra Šević, arhitekta i Vesna Mijatović
Mesto okupljanja: ispred upravne zgrade Astronomske opservatorije Beograd u ulici Volginoj 7 na Zvezdari
Broj posetilaca: 25 osoba po grupi/vođenju

Pri podizanju Astronomske opservatorije u okolini nije bilo posađeno nijedno drvo. Danas se oko kompleksa nalazi čitavo prirodno dobro. Zašto je to tako, moći ćete da saznate na ovoj jedinstvenoj šetnji.

Ponedeljak, 17. april 2023. (14.00)

Svetosavski plato i Hram Svetog Save

Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beogradau saradnji sa upravom hrama Svetog Save organizuje posetu kroz hram i ceo Svetosavski plato koji je utvrđen za kulturno dobro zbog kulturno-istorijskih, arhitektonsko-urbanističkih i memorijalnih vrednosti ovog prostora, koji je mesto memorije dva prelomna događaja u srpskoj istoriji: spaljivanja moštiju Svetog Save (1594) i Prvog srpskog ustanka (1804).

Mesto okupljanja: kod spomenika Svetom Savi, između hrama i male svetosavske crkve u 13.45
Vodi: Hajna Tucić, istoričarka umetnosti
Broj posetilaca: 25 osoba po grupi/vođenju

Utorak, 18. april 2023. (17.00)

Turski Beograd: 500 godina ispijanja kafe u Beogradu

Davne 1522. godine negde na Dorćolu, u blizini raskrasnica današnjih ulica Cara Dušana i Kralja Petra I, na mestu koje nam danas nije tačno poznato, nastala je prva kafana u Beogradu. Odnosno prva kafana u Evropi. Prvo u Beogradu a tek onda u Carigradu 1554. godine, zatim u Sarajevu 1592, Londonu 1652, Marselju 1654, Beču 1683, Lajpcigu 1694 su se pojavile prvi ugostiteljski objekti u kojima se pila kafa. Beograd je mesto gde su ukrštale i preplitale različite navike, običaji, religije i kulture baš kao i danas. Šetajući se između Bajrakli džamije, Dositejevog liceja i Šeih Mustafinog turbeta podsetićemo se turskog Beograda i pričati o ovim znamenitim spomenicima kulture.

Mesto okupljanja: kod Bajrakli džamije u 16.45
Vodi: Bojana Ibrajter Gazibara, istoričarka umetnosti i Ana Sibinović, etnolog
Broj posetilaca: 25 osoba po grupi/vođenju

Beograd je grad u kome je pre više od 500 godina počelo prvo ispijanje kafe u Evropi.

Sreda, 19. april 2023. (19.00)

Beograd u malom – Ulica kralja Petra

Kada neko prvi put dođe u Beograd i ima veoma malo vremena da ga upozna i razume, najbolje bi bilo da poseti Ulicu kralja Petra. Ova ulica u samom centru grada je pravi reprezent beogradske istorije i arhitekture u malom. Posmatrajući ovu ulicu u celini nasleđe različitih etničkih grupa, kao i smena različitih stilskih koncepcija od balkanske arhitekture, preko istorijskih stilova, akademizma, secesije, modernizma, ar dekoa do savremene arhitekture.

Ova ulica povezuje simbolično Savu i Dunav, a u stvarnosti savsku i dunavsku padinu, Kosančićev venac i Dorćol, nekadašnji srpski i turski deo grada i previja se preko slemena takozvane beogradske grede. U ovo područje se ulazilo kroz Varoš kapiju i tu su se od davnina susticali prilazni putevi sa raznih strana sveta, te nije ni čudo da je oduvek imala trgovački karakter.

Mesto okupljanja: bočno uz Konak kneginje Ljubice u 16.45
Vodi: Bojana Ibrajter Gazibara, istoričarka umetnosti
Broj posetilaca: 25 osoba po grupi/vođenju

»»» Radionice

Sreda, 19. april 2023. (14.00)

Radionica „Bajkoviti Beograd“
Program je namenjen deci uzrasta od šest do 10 godina.

Mesto održavanja: Zgrada Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda, Kalemegdan, Gornji grad br. 14
Vode: Ana Sibinović, etnolog i Slađana Milojević, dokumentarista
Broj posetilaca: 20 osoba po grupi/vođenju

»»» Besplatne posete ustanovama kulture Beograda

• Centar za likovno obrazovanje Šumatovačka

Programi koje Centar za likovno obrazovanje Šumatovačka besplatno pruža Beograđanima u aprilu tokom trajanja Dana Beograda 2023:

Samostalna izložba Nevene Popović; otvoreno svakog dana od 10.00 do 20.00;
Samostalna izložba Nataše Janković; otvoreno svakog dana od 10.00 do 20.00;
Vrt skulptura – Vračarska bašta; otvoreno svakog dana od 10.00 do 20.00;
Radionice za decu i odrasle.

• Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda

Pored programa šetnji kroz kulturno-istorijsko nasleđe Beograda i radionice za decu Zavod je za Beograđane tokom Dana Beograda 2023. pripremio i izložbu „Ideja i misao“ koju je organizovao u saradnji sa Fondacijom Milan Zloković.

Izložba će biti otvorena od 6. aprila 2023, svakog radnog dana od 9.00 do 15.00, a ulaz je besplatan.

• Biblioteka „Dimitrije Tucović“ Lazarevac

Izložba „EKG šrafura“ Nikole Živanovića,
16. i 17. april 2023.
Izložba „Ćirilica u kaligrafiji“ Jovanke Šorgić i Dobrile Aškrabić
Svečano otvaranje 19. aprila u 18.00.

• Biblioteka „Milutin Bojić“ (Ilije Garašanina 5)

Predavanje „Sto godina od donošenja Generalnog plana Beograda 1923.“
Predavač: dr Zlata Vuksanović Macura
Sreda, 19. april 2023. (19.00)

• Beogradska tvrđava

Javno preduzeće „Beogradska tvrđava“ omogućiće svojim posetiocima besplatan ulaz u utorak, 18. aprila, od 11.00 do 19.00, u okviru manifestacije Dani Beograda 2023.

Ulaz će biti besplatan u sledeće objekte: Kulu Nebojša, Rimski bunar i Kazamate (izložba srednjovekovne sprave za mučenje).

Svi zainteresovani imaće priliku da u utorak, 18. aprila, od 11.00 do 19.00 posete izložbu „Mašine Leonarda da Vinčija“ u izložbenom prostoru Sahat kapije, u okviru promotivne akcije – dve ulaznice po ceni jedne ulaznice, saopšteno je iz JP-a „Beogradska tvrđava“.