Skadarlija- najlepši boemski sokak
Skadarska ulica u Beogradu vekovima unazad simbol je boemskog života i dobrog provoda. Istorija ovog dela prestonice doseže daleko, čak u doba Turaka, kada su 1835. godine, ovaj deo Beograda naseljavali Turci i Srbi. Tada su se podizale prve kuće sa baštama, a Skadarska ulica zauzimala je prostor između Stambol kapije i Vidin kapije.
Kroz sam centar tadašnje Skadarske ulice prolazio je zid, a iznad njega vodovod, povezujući Terazije i česme u skadarlijskoj mahali. U podnožju zida brzo su počeli da se grade hanovi, preteče kafana.
Primera radi, Beograd je davne 1900. godine, imao svega 90 hiljada stanovnika. Tada siromašan kraj srpske prestonice, Skadarska ulica koju su „krasile“ turska kaldrma i kućice oblepljene blatom, imao je čak 14 kafana.
Skadarlija je izgled menjala iz godine u godinu, dobijala je nove žitelje i nove kafane. Nažalost, nekih odavno nema, kao što su bile „Bum keler”, „Vuk Karadžić”, „Bandist” i „Mala pivara”.
Specifično za Skadarliju je to da su stalni gosti bili glumci, pesnici, slikari, pripovedači i novinari. Danas je ipak drugačije. Dolaze i dalje glumci, pesnici, slikari, pripovedači i novinari, ali najčešće gosti drugih zanimanja i turisti, koji su među najbrojnijima.
U Skadarliji su se sklapala prijateljstva, rađale ljubavi, uzvraćene ali često i neuzvraćene. Pisac Janko Veselinović je bio zaljubljen u glumicu Velu Negrinovu „za kojom je uzdisalo pola Beograda”.
Ljubav se nije posrećila ni pesniku Vojislavu Iliću. Stihovima je ovekovečio lepotu glumice Zorke Kolarović Teodosić, ali ni to nije pomoglo „da ga primeti”. Nažalost, ona je u poznim godinama od svih bila zaboravljena…
U Skadarliji su decenijama unazad popijene litre i litre vina i rakije, razne hrane je utrošeno. Mnogo smeha je odzvanjalo, mnogo suza je pralo kaldrmu boemske četvrti, mnogo pesama je ispevano, noći probdeveno, dana provedeno u najpoznatijim kafanama i restoranima koji i danas čuvaju taj poseban, „skadarlijski duh“.
„Skadarlijska boemija“ čuvar uspomene na boemski život u Skadarliji
Zaljubljenici u autentičan boemski život mogli su da uživaju u posebnom događaju koji je održan u sredu, 25. oktobra u Skadarliji. Turistička organizacija Beograda i Udruženje ljubitelja Skadarlije organizovali su „Skadarlijsku boemiju“, jedinstvenu proslavu neponovljivog duha čuvene beogradske Skadarlije koja je duže od jednog veka sinonim za boemski život u Beogradu.
Danka Stojićević i Čeda Marković, doajeni narodne muzike, pozdravili su goste izvođenjem dobro poznatih pesama, a zatim je nastupio Nikola Zekić, mladi solista grupe „Legende“. U programu su učestvovali Vjera Mujović, glumica Narodnog pozorišta u Beogradu, a među gostima je bio i glumac Nebojša Dugalić.
-Udruženje ljubitelja Skadarlije koje okuplja umetnike, pevače, slikare, pesnike, glumce, kafane i njihove radnike, druge delatnosti Skadarlije kao i sve one koji žele da rade na čuvanju tradicije ove ulice trudi se da sačuva boemski duh Skadarlije. Iz tog razloga organizujemo „Skadarlijsku boemiju“ jer duh Skadarlije i onih koji su je proslavili treba da živi i kroz ovakve manifestacije- istakla je predsednica udruženja ljubitelja Skadarlije, Vjera Mujović.
Turistička organizacija Beograda i Udruženje ljubitelja Skadarlije svake godine dodeljuju nagradu „Skadarlijski boem“ koja je pripala Svetislavu Pešiću, proslavljenom košarkaškom treneru. Neki od ponosnih dobitnika ovih priznanja prethodnih godina su glumac Petar Božović, kompozitor Rade Radivojević i glumica Ljiljana Stjepanović.
Milica Mihajlović